Λιβύη: Ο Χαφτάρ δίνει στην Τουρκία άδεια για έρευνες υδρογονανθράκων στη Μεσόγειο

Το ανατολικό κοινοβούλιο της Λιβύης ετοιμάζεται να ανάψει το «πράσινο φως» στην Τουρκία για να ξεκινήσει έρευνες πετρελαίου και φυσικού αερίου σε αμφισβητούμενα ύδατα της Ανατολικής Μεσογείου. Σύμφωνα με αποκλειστικό ρεπορτάζ του Bloomberg (21/08/2025), πρόκειται για μια δραματική ανατροπή που δείχνει τη ραγδαία αναθέρμανση των σχέσεων Άγκυρας – Βεγγάζης.

Η συμφωνία του 2019 επιστρέφει στο προσκήνιο

Η Βουλή των Αντιπροσώπων στη Βεγγάζη αναμένεται να ψηφίσει εντός των επόμενων εβδομάδων την αμφιλεγόμενη συμφωνία του 2019 με την Τουρκία, η οποία καθορίζει τους όρους για ενεργειακές έρευνες.
Πηγές από Τουρκία και Λιβύη, που μίλησαν υπό καθεστώς ανωνυμίας, αναφέρουν ότι τα περισσότερα εμπόδια έχουν πλέον αρθεί.

Αν η συμφωνία εγκριθεί, τουρκικά ερευνητικά και γεωτρύπανα θα μπορούν να επιχειρούν σε περιοχή ανάμεσα στην Κρήτη και την Τουρκία, φέρνοντας ξανά στο προσκήνιο τις διεκδικήσεις της Άγκυρας στην Ανατολική Μεσόγειο.

Το ρίσκο μιας νέας ελληνοτουρκικής κρίσης

Η εξέλιξη αυτή εγκυμονεί τον κίνδυνο έντασης με την Ελλάδα και την Κύπρο, που κατηγορούν την Τουρκία για απόπειρα παραβίασης κυριαρχικών δικαιωμάτων σε αμφισβητούμενα ύδατα. Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει ήδη προειδοποιήσει ότι η συμφωνία Λιβύης – Τουρκίας δεν συμμορφώνεται με το Δίκαιο της Θάλασσας του ΟΗΕ.  ΗΑθήνα, μάλιστα, έχει ξεκινήσει δικό της πρόγραμμα ερευνών νότια της Κρήτης, κάτι που οξύνει ακόμη περισσότερο τη διαμάχη.

Από εχθροί… σε συνομιλητές

Η αλλαγή στάσης της Ανατολικής Λιβύης αντανακλά και μια απρόσμενη προσέγγιση με την Τουρκία. Ο στρατάρχης Χαλίφα Χάφταρ, που μέχρι πριν λίγα χρόνια βρισκόταν σε ανοιχτή αντιπαράθεση με την Άγκυρα, φαίνεται πλέον να οικοδομεί δίαυλο επικοινωνίας.

Η Τουρκία, που είχε υποστηρίξει στρατιωτικά την ισλαμιστική κυβέρνηση της Τρίπολης απέναντι στον Χάφταρ και τους συμμάχους του (Αίγυπτο, ΗΑΕ, Ρωσία), τώρα επενδύει σε μια στρατηγική «επανασύνδεσης» με την Ανατολή της χώρας.

Ενδείξεις προσέγγισης

• Τουρκικό πολεμικό πλοίο επισκέφθηκε πρόσφατα το λιμάνι της Βεγγάζης για πρώτη φορά.
• Ο γιος και διάδοχος του Χάφταρ, Σαντάμ, συναντήθηκε με τον υπουργό Άμυνας της Τουρκίας στην Άγκυρα.
• Ξεκίνησαν απευθείας πτήσεις Τουρκίας – Βεγγάζης.
• Τούρκοι εργολάβοι συμμετέχουν σε έργα ανασυγκρότησης της κατεστραμμένης πόλης.

Η Άγκυρα δεν κρύβει ότι, πέρα από τις ενεργειακές φιλοδοξίες, θέλει να διασώσει επιχειρηματικές συμβάσεις δισεκατομμυρίων δολαρίων που «πάγωσαν» λόγω του εμφυλίου.

Η γεωπολιτική διάσταση

Η συμφωνία αυτή δεν αφορά μόνο την ενέργεια. Αγγίζει:

• την ισορροπία δυνάμεων στη Μεσόγειο,
• τον ρόλο της Τουρκίας ως «ρυθμιστή» σε Λιβύη και Μέση Ανατολή,
• ις εύθραυστες σχέσεις με την Ελλάδα και την Ε.Ε.
  
  Η κίνηση της Βεγγάζης να στηρίξει μια τόσο αμφιλεγόμενη συμφωνία καταγράφεται ως ισχυρό μήνυμα ανατροπής στο γεωπολιτικό σκάκι της περιοχής.